-…Πες μου λοιπόν, πως εννοείς εσύ την Δημοκρατία;
-…Δημοκρατία υπάρχει όταν, όλοι οι πολίτες είναι ίσοι απέναντι στους νόμους, όταν έχουν τα ίδια δικαιώματα, αλλά και όταν όλοι τιμούν και σέβονται τους νόμους. Γιατί μέλημα του νόμου είναι η διασφάλιση του κοινού συμφέροντος. Δημοκρατία υπάρχει όταν, οι νόμοι είναι δίκαιοι και οι πολίτες τηρούν αυτούς τους νόμους, όχι από το φόβο της ποινής, αλλά από σεβασμό απέναντι σε αυτούς που κάθε φορά βρίσκονται στην εξουσία, απέναντι στους ίδιους τους νόμους και κυρίως, όπως λέει ο Θουκυδίδης, απέναντι σε εκείνους τους νόμους που έχουν θεσπιστεί για την προστασία των αδικημένων.
Δημοκρατία υπάρχει όταν, υπάρχει ελευθερία λόγου. Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν για τα δηλώσουν αυτή την έννοια τις λέξεις ισηγορία και παρρησία. Ο Ισοκράτης στο λόγο του «Περί Ειρήνης», που είναι γραμμένος σε μια εποχή που το δημοκρατικό πολίτευμα μαστίζεται από τους δημαγωγούς και βρίσκεται στην παρακμή του, κατηγορεί τους Αθηναίους γιατί έχουν μεν ισηγορία αλλά δεν υπάρχει παρρησία. Ισηγορία είναι το δικαίωμα που έχουν όλοι οι πολίτες να αγορεύσουν, να μιλήσουν στην Εκκλησία του Δήμου. Η παρρησία όμως είναι κάτι παραπάνω από την ισηγορία. Παρρησία είναι το δικαίωμα του πολίτη να μπορεί όχι απλώς να έχει το λόγο, αλλά να εκφράσει τη γνώμη του ελεύθερα, ακόμη και αν αυτή δεν είναι σύμφωνη με τη γνώμη των άλλων. Γιατί δεν έχει πραγματικά κανένα νόημα να πει κανείς τη γνώμη του, αν δεν μπορεί να εκφράσει ελεύθερα αυτό που πραγματικά πιστεύει χωρίς να αποδοκιμάζεται από τους άλλους για αυτό. Κάτι τέτοιο προϋποθέτει μια ευρύτητα πνεύματος τέτοια, που να μπορεί να δεχτεί το διαφορετικό, το αντίθετο.
Η δημοκρατία χρειάζεται υπεύθυνους πολίτες. Πολίτες που να αναλαμβάνουν το μερίδιο της ευθύνης τους για όσα γίνονται. Πολίτες με ευρύτητα πνεύματος, απαλλαγμένους από φανατισμό, που ξέρουν να σέβονται την προσωπικότητα του διπλανού τους και να του αναγνωρίζουν το δικαίωμα να είναι διαφορετικός από αυτούς. Και από την άλλη μεριά, η πολιτεία οφείλει να σέβεται τους πολίτες της και να φροντίζει για το καλό όλων. Να δίνει σε όλους χωρίς διάκριση το δικαίωμα να μορφωθούν και να αναπτυχθούν ως προσωπικότητες. Να παρέχει ευκαιρίες για όλους και να στηρίζεται στην αξιοκρατία. Καθένας έχει μια θέση, ανεξάρτητα από το ποια είναι αυτή, στην οποία μπορεί να αποδώσει καλύτερα και να προσφέρει στο κοινωνικό σύνολο.
Όλοι οι πολίτες έχουν δικαίωμα να αναλάβουν αξιώματα, χωρίς να παίζει ρόλο η κοινωνική τους καταγωγή ή η οικονομική τους κατάσταση. Αυτή η αρχή βέβαια συνδέεται πολύ στενά με την αρχή της αξιοκρατίας. Ο καθένας πολίτης έχει τη θέση εκείνη που του αρμόζει μέσα σε μια δημοκρατική πολιτεία. Ολόκληρη η πολιτεία μπορεί να λειτουργεί σωστά, αν βρίσκεται ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση.
Η σύγχρονη Δημοκρατία χρειάζεται λειτουργούς, στην χάραξη εξωτερικής και εσωτερικής πολιτικής, στην δημόσια διοίκηση, στην Δικαιοσύνη. Δεν χρειάζεται διαχειριστές (managers) και εκτελεστές μίας ιδεολογικής παραφυάδας.
Η σύγχρονη Δημοκρατία χρειάζεται έναν Τύπο έντυπο αλλά κυρίως έντιμο.
Η Δημοκρατία, είτε σύγχρονη είτε όχι, είναι μία καθημερινή μάχη με τους φοβερότερους αντιπάλους. Τους ίδιους τους πολίτες της.
-Και τώρα νομίζεις ότι είπες κάτι νέο;
-Όχι βέβαια, αλλά τι εννοείς;
-Όλα αυτά μου ακούγονται πολύ κοινότυπα. Έχουν ειπωθεί χιλιάδες φορές από χιλιάδες ανθρώπους, φιλόσοφους, πολιτικούς, διανοούμενους, αλλά και απλούς πολίτες.
-Συμφωνώ, αλλά τότε γιατί υπάρχει ακόμα και σήμερα τόσο μεγάλο έλλειμμα Δημοκρατίας;
-…..
ΥΓ1. Επειδή πολλά γράφονται και ακούγονται, που κοντεύουν να πείσουν ότι η γη είναι επίπεδη, επισημαίνω ότι η αξιοπιστία των λεγομένων και των γραφόμενων είναι ακριβώς αντίστοιχη με την αξιοπιστία των λεγόντων και των γραφόντων.
ΥΓ2. Προς έγκριτους πολιτικούς, δημοσιογράφους αλλά και απλούς πολίτες του αδικτύωτου και «δικτυωμένου» τόπου.
Ανοίξτε τα βιβλία σας που τα κάλυψε η σκόνη.
Και εάν δεν έχετε αρκετά, αγοράστε μπας και κινηθεί και η αγορά.
Και εάν είστε τσιγκούνηδες, υπάρχουν και δανειστικές βιβλιοθήκες.
Και εάν βαριέστε να κουνηθείτε, υπάρχει και το διαδίκτυο.
Η αργομισθία σας δεν είναι πια μόνη «αργή» αλλά σέρνεται.
Μα πάνω από όλα ανοίξτε την σκέψη σας. Αν τολμάτε.
7 σχόλια:
Δημοκρατία, φίλε σκεφτικέ, δεν νομίζω ότι υπάρχει. Υπάρχει ψευδαίσθηση επιλογών, σε θέματα που δεν πολυκαταλαβαίνουμε, με κριτήριο ποια τηλεόραση ή δήθεν σοβαρός τα είπε καλύτερα. Με καλλιεργημένη την ημιάθεια και τον σκοταδισμό.
Πιάσε ένα οποιοδήποτε θέμα, οποιοδήποτε ερώτημα. Φαντάσου ότι το ρωτάς δυνατά να σε ακούσουν όλοι οι Έλληνες. Δώσε το σαν επιλογή «α» ή «β». Πιστεύεις ότι η επιλογή θα είναι άλλη από αυτήν για την οποία γίνεται πλυση εγκεφάλου, κάτι χρονια στη σειρά;
Ψευδαίσθηση. Θα μου πεις καλύτερα από την απουσία και αυτής της ψευδαίσθησης...
Φίλε αμμοδύτη, ψευδαισθήσεις δεν έχω, ούτε Δημοκρατία έχουμε.
Αλλά προτιμώ να το αναφέρω που και που, παρά να κάθομαι με σταυρωμένα τα χέρια δεχόμενος την ημιμάθεια και τον σκοταδισμό.
"ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ",
«Ὁ ἄνθρωπος φύσει πολιτικὸν ζῶον»*
Γενικά πιστεύεται πως το πολίτευμα που επικρατεί στον πιο αναπτυγμένο κόσμο είναι η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ. Έτσι τουλάχιστο διακηρύσσεται στα Συντάγματα των χωρών του αναπτυγμένου κόσμου κι ίσως και σε άλλα. Αυτό συμβαίνει γιατί υπάρχει σύγχυση ανάμεσα στη Δημοκρατία και τον ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ. Όμως η Δημοκρατία και ο Κοινοβουλευτισμός είναι δύο πολύ διαφορετικά πολιτεύματα με κάποιες ΕΠΙΦΑΝΙΑΚΕΣ κυρίως, ομοιότητες.
Όλη η Ιστορία της Ανθρωπότητας δεν είναι παρά ένας αέναος και, πολύ συχνά, αιματηρός αγώνας για την εξουσία. Ο αγώνας για την εξουσία έχει διττή μορφή. Η κύρια μορφή του αγώνα για την εξουσία είναι η διαμάχη ανάμεσα στα διάφορα κράτη ή συνασπισμούς κρατών για την εξάπλωση της εξουσίας τους. Παραλλαγές αυτής της μορφής είναι ο αγώνας για την εξουσία μέσα στο ίδιο κράτος, μέσα στο ίδιο κόμμα, στην ίδια παράταξη, στην ίδια θρησκευτική ομάδα. Κάποια στιγμή, όταν εμφανίστηκε η Δημοκρατία, ο αγώνας για την εξουσία πήρε μια δεύτερη μορφή. Συνασπίστηκαν η ΟΛΙΓΑΡΧΙΑ με τη ΜΟΝΑΡΧΙΑ κατά της Δημοκρατίας. Όταν η Δημοκρατία χάθηκε οριστικά και αμετάκλητα το 338 π.Χ., στη μάχη της Χαιρώνειας, ο αγώνας για την εξουσία συνεχίστηκε και συνεχίζεται μέχρι σήμερα στην πρώτη, την πιο συνήθη, μορφή του.
Κι εδώ, από την αρχή, θα πρέπει να γίνουν κάποιες διασαφηνίσεις, για να αποφευχθούν κάποιες περιπλοκές. Θα πρέπει κατ’ αρχή να πούμε πως σύμφωνα με την α ρ χ α ί α ε λ λ η ν ι κ ή π ο λ ι τ ι κ ή σ κ έ ψ η τα πολιτεύματα διακρίνονται σε ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΑ και ΜΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΑ. Η βασική τους διαφορά είναι το ότι στα δημοκρατικά οι πολίτες ΔΕ χωρίζονται σε άρχοντες και αρχόμενους, ενώ στα μη δημοκρατικά υπάρχει διαχωρισμός των πολιτών σε ΑΡΧΟΝΤΕΣ και ΑΡΧΌΜΕΝΟΥΣ. Λέει ο Αριστοτέλης (Πολιτικά, Α, 1252a 15-16):
«κατὰ μέρος ἄρχων καὶ ἀρχόμενος, πολιτικόν»
(το να υπάρχει με σειρά, με περιτροπή, άρχοντας και αρχόμενος είναι χαρακτηριστικό πολιτικό).
Και αλλού:
«Ἐλευθερίας ἕν τὸ ἐν μέρει ἄρχειν καὶ ἄρχεσθαι»
(Ένα χαρακτηριστικό της ελευθερίας είναι το να ΆΡΧΕΙ και να ΆΡΧΕΤΑΙ κανείς με τη σ ε ι ρ ά του. Αριστ. Πολ. Ζ, 1317β 2-3).
Πιο συγκεκριμένα.
Και στη Δημοκρατία υπάρχουν βέβαια άρχοντες και αρχόμενοι. Αυτό άλλωστε είναι εμφανές και από τα δύο αποσπάσματα του Αριστοτέλη, που μόλις αναφέρθηκαν. Με τη διασάφηση ΟΜΩΣ ότι στη Δημοκρατία όλοι οι πολίτες αποτελούν ΜΊΑ ΕΝΙΑΙΑ ΟΜΑΔΑ, το Δ Η Μ Ο, και όλοι ε ν α λ λ ά σ σ ο ν τ α ι στα πολιτειακά αξιώματα, με θητεία ΕΝΙΑΎΣΙΑ συνήθως και ΜΗ επαναλήψιμη. Δηλαδή στη Δημοκρατία ΟΛΟΙ οι πολίτες περνάνε από ΟΛΑ σχεδόν τα αξιώματα, κανείς δεν τα ασκεί περισσότερο από τους άλλους και, κατά κανόνα, κανείς δεν ασκεί το ίδιο αξίωμα [αρχή] στη διοικητικο-εκτελεστική λειτουργία της εξουσίας. Αυτό σημαίνουν στα αρχαία οι εκφράσεις: «κατὰ μέρος» και «ἐν μέρει».
Κληρώθηκες, ήρθε η σειρά σου να ασκήσεις κάποιο αξίωμα; Το ασκείς και τελείωσες, δεν το ξαναπαίρνεις. Δεν ε π α γ γ ε λ μ α τ ο π ο ι ε ί σ α ι σε κανένα αξίωμα. Ίσως την επόμενη χρονιά κληρωθείς σε άλλο. Ούτε αυτό όμως θα σημαίνει ότι εισάγεται με άλλο τρόπο ο θεσμός του ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΣΜΟΥ στην άσκηση της εξουσίας. Και υπάρχει κι αυτό ακόμα στη Δημοκρατία: Όσοι αναλάβουν κάποιο αξίωμα, λιγότερο ή περισσότερο σημαντικό, Λ Ο Γ Ο Δ Ο Τ Ο Υ Ν.
--------
* Αριστ. Πολ. Α, 1253α 2-3
Κατά τον Αριστοτέλη, κύριο γνώρισμα της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, η ειδοποιός διαφορά της, είναι το ότι αναδείχνει τους άρχοντες με ΚΛΗΡΩΣΗ` η εκλογή είναι η ειδοποιός διαφορά της ΟΛΙΓΑΡΧΙΑΣ. Λέει χαρακτηριστικά ο μεγάλος Σταγειρίτης:
«Λέγω δ’ οίον δοκεί ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΝ μεν το Κ Λ Η Ρ Ω Τ Ά Σ είναι τας αρχάς, το δ’ Α Ι Ρ Ε Τ Ά Σ ΟΛΙΓΑΡΧΙΚΟΝ…», Πολιτικά, Δ, 1294b 8-9.
Η κ λ ή ρ ω σ η ΔΕΝ επιτρέπει τη διάκριση των πολιτών σε άρχοντες και αρχόμενους. Να σημειωθεί πως στην Αθήνα, που είχε 7000 περίπου άρχοντες (δικαστές, διαιτητές, βουλευτές, διοικητικούς υπαλλήλους), οι 6805 ήσαν κληρωτοί ή ποσοστό 98%.
Άλλο σπουδαίο γνώρισμα της Δημοκρατίας είναι η τριττή διάκριση των λειτουργιών της εξουσίας, των μορίων της πολιτείας (νομοθετική, δικαστική, διοικητικο-εκτελεστική).
Πληροφορίες για τη Δημοκρατία έχουμε κυρίως στην Αθηναίων Πολιτεία τη Ρητορική και τα Πολιτικά του Αριστοτέλη και ευκαιριακά και σε άλλα αρχαία ελληνικά κείμενα. Ό,τι άλλο κι αν έχει γραφεί ή γράφεται και θα γραφεί από τους μεταγενέστερους για τη Δημοκρατία, δεν αξίζει παρά μόνο το βάρος του σε χαρτί, αν δεν αναφέρει την ΕΙΔΟ-ΠΟΙΌ ΔΙΑΦΟΡΆ του δημοκρατικού πολιτεύματος, την ΚΛΗΡΩΣΗ. Να σημειώσουμε ακόμα πως η Δημοκρατία είναι ΜΊΑ και ΜΟΝΑΔΙΚΗ και ΧΩΡΙΣ ΕΠΙΘΕΤΑ, (: ό,τι, δηλαδή, λένε "άλλοι" για τον ...Θεό τους!). Όποιος επιχειρεί να προσάψει κάποιο επιθετικό προσδιορισμό στη Δημοκρατία σημαίνει πως ΔΕΝ έχει υπόψη του τα βασικά έργα που πραγματεύονται τη Δημοκρατία και ουσιαστικά ΔΕΝ ξέρει τι είναι η Δημοκρατία.
Η Δημοκρατία προέρχεται, όπως θα δούμε πιο κάτω, από τη μείξη της αρχέγονης ΓΥΝΑΙΚΟΚΡΑΤΊΑΣ με την ΠΑΤΡΙΑΡΧΊΑ, που τη διαδέχθηκε. Για διάφορες συγκυρίες, για τις οποίες θα μιλήσουμε αργότερα, η μείξη αυτή συντελέστηκε ΜΌΝΟ στους Έλληνες. Στους άλλους λαούς και πολιτισμούς παρόμοιες συγκυρίες ΔΕ συνέβηκαν και τέτοια πολιτική μείξη ΔΕΝ πραγματοποιήθηκε. Έτσι Δημοκρατία έχουμε, κ α τ ά κ α ν ό ν α, ΜΌΝΟ στην ΕΛΛΑΔΑ και τις ΠΟΛΕΙΣ-ΚΡΑΤΗ, που ήταν αποικίες της. Κι ό χ ι π α ν τ ο ύ στην Ελλάδα κι ο ύ τ ε σε όλες τις αποικίες της.
Οι πληροφορίες, που έχουμε, κάνουν νύξεις για την ύπαρξη της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ στον ελληνικό χώρο από το 3000 π.Χ. (Πολιόχνη Λήμνου). Από τους χρόνους του Θησέα (1230-1200 π.Χ.) η παράδοση μας παρέχει πιο πολλές και πιο συγκεκριμένες πληροφορίες για τη Δημοκρατία. Η ακμή της ήταν τον 5ο και τον 4ο αι. π.Χ. ιδιαίτερα στην Αθήνα αλλα και γενικότερα σ’ όλο τον ελληνικό χώρο. Η Δημοκρατία όμως ΧΑΘΗΚΕ και για την Ελλάδα το 338 π.Χ. (Μάχη της Χαιρώνειας). Από τότε δεν αναβίωσε ΠΟΤΈ π ι α.
Στα μη δημοκρατικά πολιτεύματα οι πολίτες χωρίζονται σε δύο ανισοπληθείς ομάδες: μία μικρή, τους ΑΡΧΟΝΤΕΣ, και μία μεγάλη, τους ΑΡΧΌΜΕΝΟΥΣ. Τα πολιτειακά αξιώματα και άλλες αξιοζήλευτες θέσεις είναι στην εμβέλεια ΜΟΝΟ της μικρής ομάδας` τα μέλη της είναι σχεδόν ΜΌΝΙΜΑ και ουσιαστικά ΑΝΕΥΘΥΝΑ, γιατί στην πράξη ΠΟΤΈ ΔΕΝ ΛΟΓΟΔΟΤΟΥΝ. Πολύ σπάνια μέλη της μεγάλης ομάδας περνούν στη μικρή. Ένα τέτοιο μη δημοκρατικό πολίτευμα είναι και ο Κ ο ι ν ο β ο υ λ ε υ τ ι σ μ ό ς.
Τον ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ τον κατασκεύασαν οι Βρετανοί. Και τον κατασκεύασαν στην προσπάθειά τους να περιορίσουν την αγγλική ΜΟΝΑΡΧΙΑ. Οι Βρετανοί ΟΜΩΣ μιμήθηκαν το αυτοκρατορικό πολίτευμα των Ρωμαίων και των Βυζαντινών και τη Δημοκρατία τη μιμήθηκαν ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΑ. Κυρίως σφετερίστηκαν το όνομά της, γιατί ΠΑΝΤΑ έδινε ελπίδες στους ανθρώπους,
Α. ΚΟΝΤΟΣ, φιλόλογος-γλωσσολόγος, νομικός, δρ. της Κοινωνικής Ιστορίας, "ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟΣ, (Δύο διαφορετικά πολιτεύματα)", @: http://dimoklirokratia.gr/blog/ .
****
ΠΑΙΔΕΣ,
ρίξτε του μια και ...δυό και τρεις ματιές, -λέμε! ΑΞΙΖΕΙ!!! Για να ξέρουμε και γιατί ακριβώς μιλάμε, όταν χρησιμοποιούμε τους σχετκούς πολιτικούς όρους
ΓΕΙΑ + ΧΑΡΑ σε όλους!
καλό μεσημέρι
δεν σε προλαβαίνουμε @νοών...νοείτω
φουρνιές τα κείμενα σαν ξεροψημένα ψωμάκια,
αλλά σαν έτοιμα από καιρό ... !
τον ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ τον Κατασκεύασαν οι αγγλοσάξονες, πολύ σωστό αυτό τον "κατασκεύασαν", κατασκεύασμα, γιατί η Δημιουργία του είχε προηγηθεί πολύ νωρίτερα
:)
@αλλενάκι
Καλό μεσημέρι αλλενάκι.
Είναι πολλά αυτά που περιμένουν για να επαναδιατυπωθούν.
Και ευτυχώς είναι αρκετοί και αυτοί, που περιμένουν καρτερικά για να τα επαναδιατυπώσουν.
Αυτό με τα ψωμάκια πολύ μου άρεσε!
Ελπίζω ο φούρνος να είναι φτιαγμένος με τον παραδοσιακό σωστό τρόπο όπως τον περιγράφει και ο αμμοδύτης, διότι οι ζυμωτές και οι φουρναραίοι είναι όλοι άψογοι!
:)
Η δημοκρατία πεθαίνει ανάμεσα σε χειροκροτήματα.
Μονολογεί η πριγκίπισσα Πάτμε, όταν ο καγκελάριος την αδρανοποιεί
για να προετοιμάσει την αυτοκρατορία των Σηθ παίρνοντας τον επίορκο Τζεντάϊ Άνακιν με το μέρος του
στην σκοτεινή πλευρά της ληστρικής εξουσίας.
Η δημοκρατία καταλύεται στα μπαλκόνια, στις σημαιούλες, στα βασιλικά τζάκια, στους δημοβόρους εκπροσώπους της, στον εκλογομαγειρεμένο κοινοβουλευτισμό, στα λάβαρα, στις σταυροφορίες και σταυροκρατίες
στις «ιερές» εξετάσεις, στις γραφειοκρατικές, στα ανούσια ντιμπειτ, στην αμάθεια, στην θεοκρατία, στην θρησκειολαγνεία, στην ανοησία, στην αδιαφορία, στον φιλοτομαρισμό και σε πολλά άλλα θανάσιμα αμαρτήματα
…. των ανενεργών πολιτών της.
Καλησπέρα
στους δημοκράτες και στους… δημοκράτες!
Καλησπέρα στους υπέροχους οικοδεσπότηδες φουρνάρηδες
και στα ζεστά ψωμάκια και κουλουράκια
των ζυμωτών;)
Δημοσίευση σχολίου